Wednesday, December 16, 2015

Цөгөрцөг сам хорхой 3 хэмжээсийг хардаг

Бидний нүд улаан, ногоон, хөх гэсэн гурван өнгийн долгионы ердөө маш нарийн хэсгийг нь л олж харж чаддаг. Учир нь хүний нүдний торлогон бүрхэвч дэх өнгө мэдэрдэг лонхонцор эс нь улаан, ногоон, хөх гэсэн 3 төрөл байдаг ба бид эдгээр 3 өнгөний нэгдлүүдээс үүсэх ямар ч өнгийг ялган хардаг. Мөн бидний нарны шил зүүхэд гялбах төдийд үзэгддэг гэрлийн туйлшралыг зөгий нисэж байхдаа ашигладаг ба мөн хэт ягаан туяаг ч харж чаддаг байна. Гэвч түүнээс ч илүүг харж чаддаг нэгэн амьтан манай гариг дээр бий, тэр бол цөгөрцөг сам хорхой. Цөгөрцөг сам хорхой нь хэт ягаан туяан дахь долгионы гэрэл болон хэт улаан туяаны солонгон өнгө төдийгүй гэрлийн туйлшралын хоёр хэлбэрийг харж чаддаг амьтан юм. Тэгэхээр хүн төрөлхтөн бидний нүдэнд дэлхий ертөнц бараг л бүхэлдээ харагддаггүй мэт.


Байгалийн энэхүү өвөрмөц, үзэсгэлэнтэй бүтээл нь Стоматопод гэгдэх хавчны төрлийн эртний төрөл зүйл амьтан юм. Тэдний нүд өөрөө хөдлөх ба тус бүр нь аливааг 3 хэмжээсээр хардаг. Хүн төрөлхтөн 3 төрлийн өнгө ялгах харааны эстэй бол бол цөгөрцөг сам хорхой 12 төрлийн өнгө ялгах харааны эстэй ба хэт улаан туяанаас хэт ягаан туяа руу чиглэх долгионыг ч харж чаддаг байна. 

Пф.Жастин Маршал хэлэхдээ: "25 жилийн өмнө би энэ амьтны харааны тогтолцоо нь хиймэл дагуултай илүү адилхан болохыг олж мэдсэн юм. Манай гариг дээр тэдэн шиг харах чадвартай амьтан өөр байхгүй" гэв.

Гэрлийн туйлшрал нь бидний хувьд ойлгоход төвөгтэй, учир нь бид түүнийг харж чаддаггүй. Харин цөгөрцөг сам хорхой нь гэрлийн туйлшралын хоёр хэлбэр болох шулуун ба тойрог гэрлийг харж чадна. Тэдний өнгөний ертөнц бяцхан тархинд нь их л гайхшрал төрүүлдэг байх даа.


Нарны гэрэл нь туйлшраагүй ба цацраг нь бүхий л чиглэлд тархдаг, Харин усанд тусвал усны гадаргуу дээр шугаман чиглэлд тархаж хэвтээ гэрлийн туйлшрал бий болно. Туйлшрамтгай нарны шил нь босоо хэлбэрийн туйлшрамтгай шүүлтүүртэй байдаг. Энэ нь шүүлтүүрээрээ хэвтээ гэрлийг тасласнаар гэрлийн хурц гялбаа сарнин арилна. Шугаман гэрлийн туйлшрал усны гадаргуу дээр сарниад буцаад доош туссанаар тойрог гэрлийн туйлшрал бий болдог. Цөгөрцөг сам хорхой бол гэрлийн туйлшралын шугаман ба тойрог хэлбэрийн хоёуланг нь харж чаддаг цорын ганц амьтан юм.

DVD болон хөх туяатай диск нь 1/4 долгионт хавтан (энэ нь түүгээр дамжин өнгөрсөн гэрлийг өөрчилдөг хавтан юм) хэмээх шүүлтүүр ашигладаг. Гэвч энэ нь зөвхөн ганц л долгионы урт дээр нөлөөлнө. Цөгөрцөг сам хорхойн нүдэн дэх 1/4 долгионт хавтан нь бүхий л долгионы урт дээр нөлөөлдөг. Гэрлийн туйлшралын өөр өөр төрлүүдийг ялгаж харж чаддаг цөгөрцөг сам хорхой нь 3 хэмжээсийг харж чаддаг гайхалтай амьтан юм.

Нүдэнд харагдаж гарт баригддаг зүйлдээ л итгэе гэхээр хүн төрөлхтөн бидний харж чаддаг зүйл гэж дэндүү өчүүхэн юм даа. Зэрэгцээ ертөнц хүртэл нүдэнд харагдахгүйгээр бидэнтэй зэрэгцээд л оршиж байдаг. Махан биеийг л харж, нарийн биеүдийг ч харж чадахгүй байхад зөвхөн нүдэнд харагдах зүйлдээ л итгэнэ гэдэг дэндүү муйхарлал юм даа..

Эх сурвалж: http://www.abc.net.au

Sunday, November 22, 2015

Маргаашийн өнөөдөр

Саяхан би хорооллын "Номин" плазагийн ард явж байгаад хогийн пункерийн дэргэд ээжтэйгээ хөтлөлцөн яваа жаахан охиныг хараад цээж хоолойгоор нэг зүйл жирэлзээд л, хоолой зангираад л явчихлаа. Яг энэ агшинд надад маргаашийн өнөөдрийн тухай төсөөлөл харамсал зэрэгцэн орж ирсэн юм. Би болон бид маргаашийн ирээдүй болсон үр хойчдоо чухам юу үлдээгээд байна аа? Пепси, коланы хоосон сав, архины шилээр дүүрсэн пункер үү, химийн бодисоор дүүрсэн амттан, хүчлээр дүүрсэн ундаа юу, бохирдсон агаар, хордсон хөрс үү? Энэ асуулт миний зүрхийг зүсэх шиг л болсон. Хөөр баяртайгаар бидний өмнөөс инээх, бидэнд итгэж найдах бяцхан үрсийн маань итгэл дүүрэн харц хэзээ унтрах бол оо гэсэн айдас намайг бүрхэв. Энэ зөвхөн миний зовнил биш гэдгийг хараад та нөхдөдөө өөрийн өчүүхэн бодлыг түүвэрлэн хүргэхээр шийдлээ.

“Маргаашийн ирээдүй өнөөдрөөс илүү сайхан байна гэдэгт итгэдэг” хэмээн ноён ерөнхийлөгчийн хэлэхийг олон удаа сонссон. Гэхдээ өнөөдөр, маргаашийг зөвхөн “итгэж байна” гэсэн хоосон лоозонгоор яавч засаж залруулахгүй юм байна гэдгийг бодит байдлаас харлаа. Яах вэ, бидний итгэлийг жилээс жилд эвдэн буниулдаг улс төрчдийн тухай би яримааргүй байна. Бидэнд итгэж буй мянга мянган бяцхан үрсийн итгэл дүүрэн амьдралын тухай бодитой үйлдлийг хийх тэр цаг.  Эргэн тойронд маань болж буй бүхнийг  сайтар ажвал юмс дэндүү ихээр доройтож, түүнд нь бид өдрөөс өдөрт дасан зохицоод анзаарахаа ч больж угаасаа л ийм байдаг мэтээр л бодон амьдарцгааж байна. Бид хаана амьдардаг вэ? Бидэнд өөр амьдрах газар бий юу? Бидний үр хүүхэд хаана амьдрах вэ? Бид юугаар хооллож ямар орчинд амьдрах вэ? ЯАЖ?


Энэ олон асуултын хариултыг хэн өгөх вэ? ХЭН? Үнэндээ надад ч төгс хариулт алга. Гэхдээ боломж байгааг харж байна. Ямар? Хэрвээ бид яг одоо хийж буй сонголт бүртээ хариуцлагатай хандаж чадвал маргаашийн өнөөдөр хог багатай, хор багатай, харьцангуй эрүүл байх болно. Хэрвээ хүүхдийн тань ирээдүй таны өнөөдрийн сонголтоос хамаарч байгаа бол та яах вэ?
Энэ асуултыг хүн бүр өөрөөсөө асуу. Хамтдаа сонгуульд санаа зовж, солонгос киноны гарах цагийг хүлээгээд суух уу? Эсвэл яг одоо босоод хөргөгчөө нээгээд хогын саваа нэг хараач гэж хэлмээр байна. Дэлхий өдрөөс өдөрт дундарсаар байна. Бид хэрэглэсээр. Бид аз жаргалтай амьдрах эрхтэй. Гэвч бидэнд үр хүүхдийнхээ хоолыг булааж хог тарьж үлдээх эрх байхгүй гэж бодож байна. Өдөр бүхэн өнөөдөр байдаг үнэн. Гэхдээ таны өнөөдрийн сонгосон ундааны чинь сав маргаашийн өнөөдөрт хог болон үлдэнэ гэдгийг санаарай. Бид үр хүүхдэдээ хайртай гэдэг ч яаж хайрлаж байгаадаа анхаардаггүй, анзаардаггүй. Хэрвээ та эрх чөлөөтэй, аз жаргалтай амьдрахыг хүсч байгаа бол ирээдүйд ч бас аз жаргал хэрэгтэй гэдгийг сана. Хүүхдийнхээ хоолыг булааж иддэг эцэг эхчүүдээр дэлхий дүүрсэн тэр цагт магадгүй нөгөөдөр сүүлчийн өдөр байх биз. Гэхдээ ахиад л тэд итэж байна, бид ч итгэсээр ирсэн.

Оюун ухаант Хүн бид маргаашийн төлөө, өнөөдрийн төлөө яг одоо сонголтоо зөв хийж ирээдүйдээ уул, ус , ургамал, амьтан, эрүүл дэлхийг үлдээх боломжоо ашиглая. Нам хөөж, тушаал горилон амбиц хөөж явах зуур агаар нь бохирдож, ус нь ширгэж, модод шатсаар. Хүн та үүнийг хэзээ сэхээрэх вэ? Сэхээрчлээ. Тэгээд ЯАХ вэ? гэж үү. Хэрвээ та энэ бүхнийг харсан бол юу хийхээ мэднэ.... Бид хэдий болтол телевизийн рекламанд нүдээ боолгож чихээ таглуулах вэ таминь ээ. Одоо болно, рекламыг минь үзсэнд баярлалаа. Үр хүүхдээ ирээдүйгээ анхаар, эх дэлхийгээ анхаар. Өөрийгөө анхаар.
Хамаг эрчим хүчээ шавхаж дуусчихаад тоггүй болвол ухаалаг утаснууд гэрэлтүүлж хоолыг маань чанахгүй л болов уу.

























Ашгийн компани байгуулчихаад компанийхаа алсын хараа, эрхэм зорилгыг тодорхойлдог хэрнээ яагаад байгаль дэлхий, хойч ирээдүйнхээ алсыг харж чадахгүй байна вэ? Авахын төлөө, хязгааргүй хэрэглээгээ хангахын төлөөх хүмүүний би үзэл, шуналаас болж л байгаль амьтад сүйдэн тарчилж байна гэхээр бид шунал гээч аймшигт мангаанаасаа бага ч болов ангижирч болохгүй гэж үү? Аз жаргал, эрх чөлөө гэдэг нь миний хувьд ихиийг эдэлж хэрэглэж, дураараа дургихын нэр биш, харин бүх зүйлд бодитоор хандаж ухамсартайгаар шийдвэр гарган, сонголтоо хийх гэж боддог. Эс бол бид зүгээр нэг сэтгэл хөдлөлийнхөө боол нь болоод түүндээ захирагдаж амьдарч байгаа хэрэг бус уу...?

Ямар мэргэжил эзэмшиж, ямар сургууль төгссөнөөр нь биш, харин ямар шийдвэр гаргаж, сонголт хийж байгаагаар нь тухайн хүний боловсролыг хэмжвэл илүү зүй зохистой мэт.

Нийтлэл бичсэн: С.Болдбаатар

Monday, November 16, 2015

Бясалгалын тухай шүлэглэхэд

Амьдралынхаа хожуу үеэс л гэгээрлийн зам мөрт орно гэж хойш тавьдаг хүмүүс өөрийнхөө хэд наслахыг мэддэг гэж үү? Тэглээ гэхэд гэгээрлийн зам мөрт орсон даруйдаа л гэгээрчихнэ гэж үү? Амьдралын мөн чанарыг таниж ухаарахад цаг хугацаа шаардагдана, танисныхаа дараа жинхэнэ утгаар амьдарч, гэгээрлийн зам мөрөөр замнана гэдэг нь өөрөө урт удаан аялал юм. Утга учиртайгаар амьдарч эхлэх мөчөө заавал хойш тавих хэрэг бий гэж үү?

Бясалгал гэдэг бие, хэл, сэтгэлийн үйлдлийн давтамж
Бас тэгээд сэтгэлийг жолоодох урлаг, ухаан
Бүр цаажилбал амьддаа үхэж сурах арга техник
Бурхантай ярилцах цаг, түүнтэй нэвтрэх чимээгүй хэл
            
            Биеэр үйлдэх дасагл нь биеийг эрүүлжүүлэх бясалгал
            Байнга хэлээр давтах тарни нь явдлыг засах шидэт үгс
            Бодлоор хийх төвлөрөл нь сэтгэлийг таних түлхүүр
            Булт эдгээр үйлүүд бясалгалын гадаад ялгамж чанар

Сэтгэлийг жолоодох гэдэг бие, хэлийг удирдахын үндэс
Сэтгэлийг таних урлаг нь дотоод руугаа төвлөрөх бясалгал
Сэтгэлийг хянах арга бол байнгын сэрэмж ухамсар
Сэтгэлийг удирдахын зорилго нь бясалгалын дотоод мөн чанар

            Бясалгалын энгийн зорилт нь эрүүл байхын хүсэл
            Бясалгалын удаах түвшин бол шидийг олох сэтгэл
            Бясалгалын дээд зорилго нь зовлонгоос ангижрах явдал
            Бүгд эдгээрийн оргил нь гэгээрэл ба нирвааны зам мөр

Бясалгал гэдэг шашин, шүтлэг бус сэтгэлийн дасгал
Бясалгал бол итгэл үнэмшил ч бус арга техник
Бясалгал нь ашиг хонжоо ч бус биеэ удирдах урлаг
Бясалгал гэдэг ухаарал, хайр, амгалангийн үүд

             Бясалгалын оршил хэсэг үхэл, мөнх бусын ухаарал
             Бясалгалын эхний гараа нь магад гарахуйн сэтгэл
             Бясалгалын өрнөл үе нь билиг ухааныг танихуй
             Бясалгалын тайлал, төгсгөл нь бодь сэтгэлийг олохуй буюу гэгээрэл

Өлзийтогтохын Батболд
2012.06.21

Thursday, November 12, 2015

Петер Дюновын алтан эрины талаарх зөгнөл


Хэдэн аравхан жилийн өмнө амьдарч байсан Болгарын их Мастер Петер Дюновын айлдсан зөгнөл нь Нарны их Мастер Махаватар Бабажигийн зөгнөл бас Крайоны мэдээлэлтэй ч давхцаж байгаа юм. Мөн библи дээр дүрслэгдсэн үйл явдлууд ч үүнд орж байна.

Гадагшаа төвлөрч, бүх анхаарлаа гаднах юмс үзэгдэлд хандуулдаг байсан бол одоо дотогшоо төвлөрч, сүнслэг хөгжилдөө анхаарал хандуулах цаг болжээ.

Энэхүү линкээр холбогдож юу гэж зөгнөсөн талаар уншиж сонирхоно уу. http://mongolwisdom.wix.com

Friday, October 30, 2015

НҮБ-ын Энх Тайвны элч Леонардо ДиКаприогийн илтгэл

2014 онд Нью Иорк хотод Нэгдсэн Үндэсний Байгууллага Цаг уурын талаарх чуулга уулзалт дээр НҮБ-ын Энх Тайваны элч Леонардо ДиКаприо хүрэлцэн ирсэн төлөөлөгч, тэргүүнүүдэд хандаж нээлтийн үг хэлжээ. Түүнийг байгаль орчин болоод ан амьтдыг хамгаалагч, идэвхтэй тэмцэгч төдийгүй тэднийг хамгаалах үйлсэд их хэмжээний мөнгөн хандивыг байнга зориулдаг ариун үйлстэн гэдгийг хүн бүр мэдэх биз ээ. Нээлтийн энэ үгээрээ ч тэрээр үзэл бодлоо хурцаар илэрхийлсэн юм.



Ноён ерөнхий нарийн бичиг болон энд хуран цугларсан зочид, ноёд хатагтай нарт баярлалаа. Энд байгаа минь миний нэр төрийн хэрэг билээ, би та бүхний өмнө мэргэжилтний хувиар биш сэтгэл зовнидог иргэн хүний хувиар зогсож байна. Ням гаригт Нью Иоркийн гудамжинд жагссан 400.000 хүний нэг, цаг уурын гамшгийг шийдвэрлэхийг хүсдэг дэлхийн хэдэн тэрбум хүмүүсийн нэг билээ. Жүжигчин хүний хувьд би амьдрахыг эрмэлздэг. Би голдуу уран зөгнөлийн асуудлуудын шийдлийг олдог кинон дээр уран зөгнөлт дүрийг бүтээдэг. Хүн төрөлхтөн цаг уурын өөрчлөлтийг "Хэрэв энэ худал зүйл бол, хэрэв цаг уурын өөрчлөлт мэтээр харагдаж байгаа энэ бүхэн үнэн биш бол ямар нэгэн байдлаар байхгүй болчих байх" гэсэн маягаар бодож байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Гэхдээ бид үүнээс илүү зүйл мэдэж байгаа гэж боддог. 7 хоног тутам бид бүхэн гарцаагүй цаг уурын үзэгдэл гэхээр олон янзын зүйлүүдийг харж байгаа нь цаг уурын өөрчлөлт энд яг одоо эрчимтэйгээр явагдаж байгаагийн нотлогоо юм. Хуурайшил нэмэгдэж, далай тэнгис бүлээсч, хүчиллэгжиж, гүнээс нь метаны хий оргилон гарч байна. Агаарын хэм нэмэгдэж, Зүүн Антарктидын болон Гренландын мөсөн давхарга урьд хожид үзэгдээгүй түвшинд хүртлээ хайлж, шинжлэх ухааны төсөөллөөс ч хэдэн арван жилээр түрүүлж явагдаад байгаа цаг уурын үзэгдлүүдийг бид харж байна. Эдгээрийн аль нь ч зүгээр нэг гоёмсог үг бус, мөн нэг нь ч хоосон хэнээрхэл биш ээ. Энэ бол баримт. Шинжлэх ухааны нийгэмлэг ч үүнийг мэднэ, бүр АНУ-н цэргийн хүчнийхэн хүртэл мэдэж байгаа.

Америкийн усан цэргийн Номхон Далайн багийн ахлагч, цэргийн жанжин Самуэл Локлийр (Samuel Locklear) саяхан хэлэхдээ цаг уурын өөрчлөлт бол бидэнд учрах хамгийн том аюул гамшиг юм гэсэн байдаг. Хүн төрөлхтний түүхэнд магадгүй хамгийн олноороо цуглан амьдарч буй нөхөд минь ээ, одоо бидэнд хэцүүхэн боловч биелүүлэх боломжтой үүрэг даалгавар тулгарлаа. Та бүхэн түүхээ үргэлжлүүлж болно, эсвэл золиос болоод хоцорсон ч болно. Тодруулж хэлэхэд энэ нь ердөө гэрлийнхээ шилийг солих юм уу гибрид машин худалдаж авах тухай яриа биш юм шүү. Энэхүү гамшиг нь хувь хүн бүрийн хийсэн сонголтуудаас урган гарч ирсэн. Тэдгээр нь бидний үйлдвэрлэл, дэлхий дахины төр засгийн эрс шийдэмгий байдал, нүсэр хэмжээний үйлдлүүд болно. Харин одоо бол бидний үйлдэл хийх мөч.

Бид засгийн газраас нүүрс, хий, болон тосны компаниудад олгодог тэтгэмжийг болиулах хэрэгтэй. Эдийн засгийн чөлөөт зах зээл нэрээр бохирдуулагч үйлвэрүүдэд олгогдсон үнэгүй эрхийг нь эцэслэх хэрэгтэй. Тэдэнд бидний татварын мөнгийг хүртэх гавьяа байхгүй, харин бидэнд тэднийг нэгжиж судлах эрх бий. Хэрэв экосистем маань доройтчихвол эдийн засаг нь өөрөө сүйрнэ шүү дээ.

Сайн мэдээ гэвэл сэргээгдэх эрчим хүч нь боломжтой төдийгүй сайн эдийн засгийн бодлого юм. Энэ бол намчирхагч нэгний мэтгэлцээн бус, харин хувь хүмүүний хандлага юм шүү. Цэвэр агаар, ус, тааламжтай уур амьсгал зэрэг нь хүний эрхийн салшгүй хэсэг нь билээ. Энэхүү хямралыг шийдвэрлэх нь улс төрийн асуулт биш, энэ бол амьдрахын төлөө хийх бидний асуулт юм.

Энэ бол хамгийн тулгамдсан цаг үе, хамгийн яаралтай мэдээллүүд юм. Хүндэт төлөөлөгчид өө, дэлхийн удирдагч нар аа, би амьдрахыг эрмэлзэж байна. Харин та нар эрмэлзэхгүй байна. Ням гаригт хүмүүс дэлхий даяар дуу хоолойгоо өргөсөн бөгөөд энэ хөдөлгөөн зогсолтгүй үргэлжлэнэ. Одоо харин та бүхний ээлж, хүн төрөлхтний оршин амьдрах хамгийн том сорилтонд нь хариулт өгөх цаг. Та бүхнээс үүнд зоригтойгоор нүүр тулаарай, шударга хандаарай гэж гуйж байна. Баярлалаа.

Monday, October 12, 2015

Хөгжин цэцэглэлт - Матрицаас ангижрахуй

Хүмүүс заримдаа үнэнийг сонсох дургүй байдаг. Учир нь тэд өөрсдийн хуурмаг үзлээ сүйрүүлэхийг хүсдэггүй.
~Фриедерик Ниецще



Өөрийнхөөрөө сэтгэж, өөрийнхөөрөө байж эрх чөлөөгөө эдэльюү гэтэл бусад хүмүүс юу гээд бодчих бол гэсэн айдсыг тээсээр нийгэмд хэвшсэн нэг хэв загвар, ягшмал үзэл баримтлалыг хүн төрөлхтөн бид дагасаар иржээ. Хэрэв тэрхүү хэв загвар, үзэл баримтлал улам бүр уйтан, гүехэн болсоор байвал бид ердөө цөөхөн үйлдлийн тохиргоотой робот л болно гэсэн үг. Гэсэн ч амьтай голтой л юм хойно эрх чөлөөгөө эдлэхийн хүсэл зорилгоо гүйцэлдүүлэхийн төлөө зүтгэсээр л явах нь дамжиггүй. Харин хэвшмэл хэв загвар, ягшмал үзэл маримтлал нь өөрөө улам бүр жижгэрч тархийг маань улам бүр агшаах тусам бидний хүсэл тэмүүлэл, эрх чөлөөний эрэлхийлэл юун дээр очиж тогтох бол гэдгийг та нэг төсөөлөөд үз дээ! Адгуус амьтдаас ч ялгагдахгүй, магадгүй тэднээс ч дор хүн сүрэг болчихвол... харамсаж гэмшье гээд ч сэтгэл үгүй, аврал эрэн залбиръя гээд ч итгэл үгүй болчихсон байх вий...

Маш их мөнгөтэй, маш хүчтэй, нөлөө бүхий маш цөөхөн хүмүүс биднийг зориудаар хясан боомилж, байж болох бүх сувгуудыг ашиглан дарамтлаж, үнэмшилтэй, итгэлтэй санагдахуйц тогтолцооны гажуудлыг бий болгоод түүнийгээ чангалдаг бүс шиг улам бүр чангалж хавчиг формд оруулаад байхаар бид ийм өрөвдөлтэй байдалд оролгүй л яах вэ дээ. Хяналттай мэдээлэл, маркетинг зар сурталчилгаагаар бидний тархийг шувтан угаачихаар бид үнэнээс хоцрогдож, хуурмагт итгэж, үнэн худлыг шүүх чадвараа алдаж мөн биднийг шунал нь үл барагдах хязгааргүй хэрэглэгч болгон хувиргаж байна.

Үнэн гэж итгэж байсан бүхэн худал болж, итгэхгүй эсэргүүцэж байсан бүхэн үнэн бөгөөд шийдэл нь болж хувирдаг эрт урьдын жишээнүүд энэ удаад ч үнэнд гүйцэгдээд ирэхийн цагт давтагдах нь яриангүй. Үнэнийг хүлээн зөвшөөрөхөөсөө ч айж, матрицын тоглоомд хууртагдаж байх хооронд маш ноцтой баримтуудыг зоригтойгоор дэлгэж олон нийтийн хүртээл болгож байгаа "Хөгжин Цэцэглэлт" хэмээх баримтат киног үзэхийг та бүхнээс хүсэж байна. Бид юунд хууртагдаад явна вэ, бид юуны төлөө амьдраад байгаа юм бэ гэх мэтчилэн магадгүй бидний бодож байгаагүй олон асуултуудын хариултуудыг өгөхөөс гадна энэ утсан хүүхэлдэйний амьдралаас гарах арга зам, шийдэл нь юу вэ гэдгийг ч мэдэж авах юм. Энэ баримтат киног бүтээсэн хүн эрдэмтэн судлаач хүний хувьд өөрийн олж илрүүлсэн бүхий л үнэнийг дэлгэх учир таны хувьд анхан шатны сэхээрлийг олгох байх. Магадгүй та амьдралын утга учрын талаар илүү гүнзгийрүүлэн бодоход хүрвэл дотоодоос тань гэгээрүүлэх арга зам ч мөн таны өмнө нээлттэй бий шүү гэдгийг дашрамд хэлмээр байна.

Амьтай, сэтгэлтэй бүхэн эрх чөлөө, амар амгалангаа олох болтугай!
Алтан дэлхий минь дайнгүй, зөрчилгүй, энх тайван оршин тогтнох болтугай!


Жич: Баримтат киног монгол дээр дуу оруулж 10 хэсэгчилж тавьсан байгаа. Танд таалагдвал илүү олон хүнд дамжуулж хүртээл болгоорой гэж хүсье!
Энэ киног бүтээсэн хүмүүс болон монгол хэл дээр дуу оруулсан Соён Гэгээрүүлэгч сувагт гүн талархаж байна.

Дэлгэрэнгүйг: http://www.youtube.com/watch?v
http://www.thrivemovement.com/

Saturday, September 5, 2015

Нарны нууц

Өндөр боловсрол эзэмшиж, дээгүүр албан тушаал ажил эрхлэж, амжилт олж зорилгодоо хүрнэ гэсэн хүсэл мөрөөдөл өнөө үеийн хамгийн түгээмэл хүсэл мөрөөдөл болжээ. Алдар нэр, эд хөрөнгийг эзэмшсэн хүн дэлхий дээр чамгүй олон, тэдэн шиг болохыг хүссэн хүмүүс ч төдий олон. Хүсэл мөрөөдөл гэхээс илүүтэй нийгмийн өгөгдөл гэлтэй. Харин өөрөө өөрийгөө танихаас эхлээд орчлонгийн түмэн нууцуудаас тайлж, дэлхий дээр ховорхон учрах гэгээн багш нарын цаглашгүй хайр энэрэл, билиг оюуны ундаргаас хүртэхийг хүсэгчид харин хичнээн олон бол? Эхний мөрөөдөгчидтэй харьцууламгүй цөөхөн гэдгийг статистик судлагаа гаргах шаардлагүйгээр хүн бүр хүлээн зөвшөөрнө. Цөөхөн байдгийн нэгэн шалтгаан нь магадгүй нийгмийн тогтсон үзэл санаанаас гажиж галзуу мэт харагдахыг хэн хүн хүсдэггүйтэй холбоотой болов уу. Өөрийн дотоод мөн чанараа таньж, дэлхий сансар огторгуйтай шүтэлцэн барилдаж, оршнон амьдрах төгс шийдлээр замнах нь харин сүнсний өгөгдөл гэлтэй...

Дотоодын мөн чанараараа бүхий л ертөнцтэй холбогдож шинжлэх ухаанаар батлаж чадаагүй зүйлийг ч дотоод туршлагаараа батлан оноож чаддаг тэдгээр гэгээн багш нарын нэг болох нарны их бясалгагч Ума Шанкарын ертөнцийн нууцаас тайлсан ярилцлагыг та бүхэндээ хүргэе.
Бид яагаад тархиныхаа ердөө 2-хон хувийг ашигладаг, үлдсэн 98 хувийг нь ашиглах боломжоо хэрхэн олж авах, физик хоол ундгүйгээр хүн үнэхээр амьд явах боломжтой юу, хүний бие махбодыг бүрдүүлэгч 5 махбод болоод түүний тэнцвэр, цаг хугацаа яаж эхлэсэн болоод минутанд яагаад 60 секунд байдаг, сансрын хар нүх гэж юу болох, эртний төрөлтнүүд болох динозаврууд яагаад устаж үгүй болсон, дэлхий дээр юуны учраас аюул гамшиг тохиож байгалийн тэнцвэр алдагдаад байна вэ, түүнийг зохицуулах шийдэл нь юу вэ? зэрэг сонирхолтой болоод чухал мэдээллүүдийг Ума Шанкар гэгээнтэн энэхүү ярилцлагадаа хамруулсан байна.

Бидэнд бурханы хүч олгогдсон байлаа ч ухамсар дорой бол тэр хүчийг буруу чигт ашиглаж аливааг сөнөөж ч мэднэ гэж "Матери ба ухамсрын хөгжлийн тэнцвэр" гэсэн нийтлэл дээр дурьдсан байсныг энэ ярилцлага дээр ч мөн дурьдсан байна. Мөн Никола Теслагийн 3, 6, 9 тоонуудын гайхамшгийн учгийг ч бас тайлсан юм шигээ.. 30 орчим орны хэл дээр орчуулгатай ба үүнд монгол хэл ч орсон байгаа.


Tuesday, August 18, 2015

Дурлалын бичээс


Утсанд хэлхсэн хос шүр шиг
Цохилох зүрх минь чинийхтэй хамт
Урсах мөрөн далайд цутгах шиг
Цус минь чинийхтэй хамт

                                                 ****************

Чам руу хүрч ядсан зүрх
Цогцосоо гээгээд биед чинь шингэмээр
Бие сэтгэлд чинь уусан шингэмээр
Борхон зүрхэнд чинь давхар цохилмоор

                                                 ****************

Анх хараад мэдсээн би таньсан
Аль нэг төрөлдөө учирч байсныг
Харин чи намайг таних болов уу?
Халуун дулаан, танил дотно санагдах болов уу?

                                                  ****************

Зүүдэндээ учрах болов уу
Зөрөг зам дээр таарах болов уу
Зүйрлэмгүй тохиол бүрдэх юм болов уу
Зөнгөөрөө биенээ таних юм болов уу...??

                                                   ****************

Хамаг бүхнээ чамд даатгаад
Хайранд чинь эрхлэн жаргахсан
Алдрай биеэ чамд л даатгаад
Алган дээр чинь бөмбөрөн эрхлэхсэн

                                                    ****************

Хясаа сувдаа хамгаалдаг шиг
Хайрандаа намайг өлгийдөөч
Ховор эрдэнийн чулуу шиг
Хорвоод би л ганцхан чинийх

                                                    ****************

Дурсан санах бодолд чинь
Дуугүй өнгөрөх сэтгэлд чинь
Сэмхэн ажиглах харцанд чинь
Сэрүүн унтаа зүүдэнд чинь...
Би байдаг болов уу?

                                                     ****************

Тасарсан сувдан хэлхээ шиг
Тэнгэрийн оддыг асгартал
Түрлэгэндээ ширүүсэн давалгаалах мэт
Тэнгисийн усыг цалгитал...
Намайг эзэмдээч!

Дулимагхан сараачсан бичээсүүдээ харахаар
Дурлал гээч зүйл тэр чигээрээ л уянгын халил юм даа
Дэрвүүн сэтгэлийг минь хөдөлгөж чадсан хүн амьдралд цөөхөн ч
Дурлал мэдрүүлсэн зүрх бүхэнд баярлалаа :)

Saturday, August 15, 2015

Сүүдэрт алдахгүй


Сөрөг бараанд
Санаа бодол чинь татагдаж
Хар сүүдрийн араас
Хөл алдан гүйх юм чи
       Атгаг хоронд алдахгүй гэсэндээ
       Харанхуй нүхэнд унагахгүй гэсэндээ
       Араас чинь би сэмээрхэн гэрэлтүүлнэ
       Хөл бүдэрвэл түшээд босгоно
Хар, саарыг дагаж
Хаа хүртэл явахыг чинь мэдэхгүй юм
Хэзээ нэгэн цагт сэтгэл зүрхээ чагнавал
Эргээд нэг хараарай
Энгүй гэрлээр өөдөөс чинь би
Инээмсэглэн чамайг угтах болно
2015.08.13 шөнийн 11цаг 50минут




Tuesday, August 4, 2015

Биднийг Матрицад хүлж байлгадаг хамгийн том 6 хуурмаг үзэгдэл


"Шоронд байвал хуурмаг зүйл тав тухыг мөрөөсүүлнэ." -Нелсон Мандела

Илбэчин хүн үзэгчдийг мунхруулахын тулд хэрэглэж буй арга мэх нь анзаарагдахгүй ба бодит зүйлээс анхаарлыг нь сарниулахын тулд хуурмаг зүйл ашигладаг. Үзэгчид мэл гайхаж байх хооронд арга мэх явагдаж байх ба тэднийг мунхруулахын тулд үнэнийг хуурмаг зүйлээр өнгөлөн далдалдаг. Бодит амьдрал дээр хүн сэрж сэхээрч үнэнийг таних хүртлээ хуурагдаж мэхлэгдсээр байдаг.

Бид хуурмаг ертөнцөд амьдарч байна. Бидний оюун санааг эзэмдсэн маш олон сэтгэл зовоосон зүйлүүд болон хийж гүйцэтгэх ёстой үүрэг даалгаврууд зэрэг нь биднийг өдөөж явсаар сүүлдээ өөрсдөөс минь тэс өөр хэн нэгнийг бий болгодог. Энэ бол тохиолдлын зүйл биш. Хүн төрөлхтнийг ноёлсон энэхүү авторитар-аж ахуйн нэгжийн хэрэглээний соёлд биднийг итгүүлж, үнэнээс холдсон нийгэмд сургаж, тэдгээр оршин байх арга зам, зан төлөвүүд эрхэмлэгдэх болжээ.

Үүнд сэтгэл зүйн дарангуйлагч нар хамаатай. Тэд бидний ирээдүйд итгэх итгэл болон өөртөө итгэх итгэлийг маань дарахын тулд үнэмлэхүй зүйлүүд болон бусад саналуудаар зогсолтгүй хаалт босгож бидний нүдийг тагладаг.

Үл баригдах хувьгалт гудамжны уран бүтээлч, хүндэтгэлт эрхэм Бански ийнхүү дурьдсан байдаг:
"Хүмүүс өдөр бүр тохуурхагдаж байна. Тэд таны амьдралд ичгүүргүйгээр орж ирээд өлхөөн буудчихаад л арилаад өгнө. Тэд өндөр барилга дээрээс жуумалзан харж та нарыг өөрсдөдөө өчүүхэн мэт мэдрэмжийг төрүүлдэг. Тэд "Та нар бол тийм ч дур булаам хүмүүс биш" гэсэн далд утга бүхий бичвэрийг автобусууд дээр наах гэх мэтээр өөр хаа нэгтээ ч бас биднийг шоглосоор л байгаа. Тэд зурагтаар дамжуулж найз бүсгүйд чинь өөртөө хангалтгүй мэт мэдрэмж төрүүлдэг. Тэд хамгийн төгөлдөржсөн технологийг эзэмжиш түүгээрээ та нарыг дарладаг. Тэд бол Зар Сурталчлагчид ба та нар луу шоолон инээцгээж байна."


Зар сурталчилгаа бол мөсөн уулын зүгээр л нэг үзүүр нь. Дахиад цааш нь харвал бүхий л байгууллагууд нь хуурмаг, дүрэм журам үзэл сурталтай болгох автомат номхруулгын ажиллагаанууд дээр төвлөрсөн байдаг. Үнэн хэрэг дээрээ бид боолчлогдчихоод байна. Хичнээн харгис байсан ч хамаагүй бодит үнэний хувилбар болгож уламжлалыг дагах хандлагыг хүлээн зөвшөөрөх байдлыг хүмүүсээр өөрсдөөр нь бий болгох программчлал бүхий матрицын дарангуйлал буюу оюун санаанд халдан орж хянах тогтолцоо явагдаж байна.


Биднийг матрицад хүлж байдаг, дийлэнх маань одоо ч түүнээсээ гарч чадахгүй байгаа хамгийн том хуурмаг зүйлүүдийг анхааралдаа авна уу хэмээн доор дурьдлаа.

1. Хууль, тушаал, эрх мэдлийн хуурмаг

Бидний ихэнх нь хууль бол ёс суртахууны үүрэг хариуцлага гэж үздэг мөн бидний ихэнх нь авилгал, дуулиан, гэмт хэргүүдийг удаа дараа үйлдэж байдаг ба хуулийг нугалах хүчтэй тэдгээр хүмүүсийн хувьд хууль бол маш уян хатан байгаа юм. Цагдаагийн бүдүүлэг харгис авир, цагдаагийн гэмт хэрэг нь АНУ-д түгээмэл байдаг, шүүх нь эд хөрөнгөнд дуртай, харин бид хяналтын албаны ачаар л гайгүйхэн шиг амьдраад болоод байна.

Айдас, хүчирхийллээр дарангуйлагдан дуулгавартай хүлцэнгүйгээр бүгдэд нь зохицон амьдарч байгаа нь нийгмийн эмх журам биш юм. Хууль бол дарангуйлал, мөлжлөг, нийгмийн хяналт болон шударга бус, хоёр нүүртэй, шамшигдуулагч эрх мэдэлд ашиглагддаггүй болохыг түүх бидэнд дахин дахин сургасаар байгаа.

Хэрэв хууль нь өөрөө хуулиа дагахгүй байгаа бол хууль гэж байхгүй, эмх журам гэж байхгүй, шударга ёс гэж байхгүй.

2. Хөгжин дэвжил, аз жаргалын хуурмаг

Үнэтэй хувцас чимэглэл зүүж, бүр 19-р зууны хаадын эдлэл хэрэглэлийн атаархам цуглуулгуудтай байх нь жинхэнэ хөгжил дэвжлийг орлож байна. Хуурмаг хөгжин цэцэглэлтийг бий болгох нь манай эдийн засагт аюултай, учир нь эдийн засгийн байгууллага нь луйвар, өр зээлэнд байригдчихсан байгаа. Банкны тогтолцоо нь өөрөө хязгааргүй баялгийг бий болгохын тулд бусад хүмүүсээс тасралтгүй татвар төлүүлдэг байхаар зохиогдсон.

Жинхэнэ хөгжил цэцэглэл нь амьд орчин мөн эрүүл энх, аз жаргал, хайр, халуун дулаан харилцаагаар халгиж цалгисан байхыг хэлнэ. Өнөөгийн соёлд өөрийгөө тодотгох хэлбэрээр хичнээн олон хүн эд материалд татагдана, тэр хэмжээгээрээ жинхэнэ хөгжил дэвжлээс холын холуур тойрох болно.

3. Сонголт, Эрх чөлөөний хуурмаг

Голыг нь олж хараад дүгнэх юм бол ямар ч ухаалаг хэм хэмжээгээр олгогдсон эрх чөлөө бидэнд байхгүй. Эрх чөлөө гэдэг нь сонголт хийхийн нэр, харин өнөөгийн ертөнцөд авилгал, татварын тогтолцоо болон соёл хэмээн хүлээн зөвшөөрүүлж албадан мөрдүүлсэн хэм хэмжээнүүд дундаас л сонголт хийлгэхийн нэр болоод байна.

Жинхэнэ юм шиг харагдаж байгаа буруу сонголтын тодхон жишээг олж харахын тулд орчин үеийн хуурамч ардчиллаас холуур хайх шаардлагагүй. Авилгалд идэгдсэн хуучирсан намууд нь иргэдийнхээ бахархал, итгэл найдвар дээр дулдуйдаж гурав дахь хүчний нам болон бие даагчдыг санаатайгаар шахан хавчиж, элэг барин арчиж хаядаг.

Сонголт, эрх чөлөөний хуурмаг бол хүчирхэг дарлагч юм, учир нь энэ биднийг богинохон гинж болгон сийлж худал хуурмагт нь итгэдэг хэлхээ болгон хувиргажээ.

Олон сонголттой байх гэдэг нь эрх чөлөөнөөс өөр зүйл бөгөөд энэ нь боолчлоход илүү амархан болгодог.

4. Үнэний хуурмаг

Үнэн гэдэг нь бидний соёл иргэншилд эмзэг сэдэв болоод байна. Бид хэвлэл мэдээлэл, алдартай хүмүүс болон төр засгийнхны хэлээд байгаа үнэн гэгчид нь итгэдэг байхаар програмчлагдчихсан.

Хэв журмыг хадгалахын тулд бидний хүлцэнгүй байдлаас шалтгаалж үнэний хувилбаруудыг гаргаж ирдэг. Сэтгүүлчид болон бие даасан үзэл бодолтой хүмүүс үнэний хувилбарууд дахь цоорхойнуудыг дахин дахин цохиж эхлэмэгц хуурамч үнэн нь нийгэм дэх худал зүйлийг хөөн зайлуулах үүргийг гүйцэтгэдэг сэтгэхүйн зөрчлөөс зугтаж овсгоотойгоор шилжих чадалтай байдаг.

5. Цаг хугацааны хуурмаг

Тэд цаг бол мөнгө гэж хэлдэг, гэвч энэ бол худал. Цаг бол таны амьдрал юм. Таны амьдрал бол одоо цагийн тасралтгүй өрнөл юм. Цаг цаглавар, он тоололт амьдралд шилжиж түүнд зохицож суралцсан таван мэдрэхүйн ертөнцөөс цааш харвал сүнс бол мөнх, сүнс бүхэн тэрхүү мөнхжингийн нэгэн хэсэг болохыг олж мэднэ.

Үүн дээр хамгийн их хууран мэхлэж байгаа зүйл бол одоо цагийн мөч нь үнэ цэнэгүй өчүүхэн, өнгөрсөн цаг бол буцааж чадахгүй ч хэзээ ч мартагддаггүй зүйл, харин ирээдүй цаг нь өнгөрсөн болоод одоо цагаас хоёулангаас нь үнэхээр чухал гэсэн үзэл санааг улам бүр баталгаажуулж байдаг. Ингэснээр бидний анхаарлыг яг одоо болж буй зүйлээс холдуулж шууд ирээдүй цаг руу аваачдаг. Яг одоо юу байна вэ гэдгээс илүү юу болох гээд байна вэ гэдэг дээр нэгэнт бүрэн төвлөрснөөр бид зар сурталчигчдын хялбархан олз идэш нь болж мөн төсөөлж болох бүхий л хар бараан зүйлсээр ирээдүйдээ санаа зовж айдас дуудаж байдаг.

Амьдрал биднийг өөрийнхөө дотор хайрцаглачихаагүй, бидэнд өөрөө өөрсдийнхөө тухай илүү их мэдэх боломжийг аяндаа л олгож байхад бид аз жаргалтай байж чадахгүй гэж үү? Одоо цаг мөчөө золиослож ирээдүйн талаар ургуулан бодож байгаа нь үнэндээ урхи юм.

Цаг хугацаа бол хүн төрөлхтний бодол санаанаасаа бий болгосон зүйл ба хүний амьдралд зайлшгүй тулгагдсан зүйл биш болохыг нам гүм бясалгалаар хүртдэг сүнслэг баяр жаргалын энгүй их гайхамшигт агшин батладаг.

Хэрэв цаг хугацаа мөнгө байсан бол амьдрал доллараар хэмжигдэх гэж үү? Хэрэв доллар үнэгүйдвэл амьдрал ч мөн үнэгүйдэнэ гэсэн үг. Энэ бол тэр чигээрээ хууран мэхлэлт, яагаад гэвэл амьдрал бол үнэлж баршгүй зүйл юм.

6. Тусгаар байдлын хуурмаг

Стратегийн түвшинд, салган хувааж байлдан эзлэх тактик нь авторитариуд болон цэрэг армиудын хувьд байх ёстой энгийн л нэг үйл ажиллагаа болжээ. Гэхдээ тусгаар байдлын хуурмаг үзэгдэлд үүнээс ч гүн гүнзгий зүйлүүд явагддаг.

Хүн төрөлхтөн бид өөрсдийн хөршүүд төдийгүй байгаль эх гээд л эргэн тойрон дахь бүхий л юмстай тэмцэлдэн амьдардаг гэдэг итгэлээр програмчлагдчихсан. Бид ба тэд гэсэн эсрэг тэсрэгцэл. Энэ нь гариг дэлхий дээрх юмс бүхэн хоорондоо эцэс төгсгөлгүйгээр холбогдсон байдаг гэх үнэнийг эрс үгүйсгэж байгаа юм. Цэвэр агаар, цэнгэг ус, шимт хөрс болоод нэгдмэл чанарын амьд мэдрэмжгүйгээр бид энд оршин тогтнож чадахгүй.

Тусгаар байдлын хуурмаг нь бидний "би" үзлийг хангаж бүх юм хяналтанд байгаа мэт мэдрэмж төрүүлэх замаар бидний ая тухыг хангаж байвч үнэн хэрэг дээрээ биднийг салан тусгаарлаж боолчлох ажиллагаа явуулж байдаг.

Эдгээр томоохон хуурмаг үзэгдлүүд нь матрицийн заль мэхийг хүлцэнгүй сохроор дэмжүүлэхийн тулд бидний өмнө сүндэрлээд байгаа бодлогот үйл ажиллагаа юм. Биднийг хүчин мөхөсдүүлэхийн тулд тэдэнд бидний хүлцэнгүй дуулгавартай байдал хэрэгтэй, харин бид энэ нь зөвхөн нарийн боловсруулсан худалдан авалтын зар сурталчилгаа байдаг гэдгийг мартаж болохгүй. Бид л худалдан авъя гэж бодохгүй бол тэд зарж чадахгүй шүү дээ.

Өмнө нийтлэсэн "Сүнс тань оршиж буй нэгэн эрхтэн таны тархин дотор байдаг уу?" гэсэн боргоцой булчирхайн тухай нийтлэл дээрээ бидний билгийн нүд буюу боргоцой булчирхайг бохирдуулж хүч чадлыг нь зориудаар саармагжуулах далд ажиллагаанууд явагдаж байдаг талаар дурьдсан билээ. Хэрэглээний зүйлс болоод хоол хүнсээр дамжуулж бидний эрүүл мэнд, ухамсрыг доройтуулснаар тэдгээр зохиомол худал хуурмаг тогтолцоонуудаасаа хараат болгож орхиж. Улс төрийн тогтолцоо, эрүүл мэндийн тогтолцоо, боловсролын тогтолцоо гээд л нийгэм дэх бүхий л тогтолцоонууд гаж хэлбэрээр явагдаж байгаа нь бидний хувьд ёс юм шиг л болчихож. Учир нь үнэнийг худлаас ялгах бидний билгийн нүд сохорсон. Дотроосоо ухамсраа доройтуулаад, гаднаасаа тархиа угаалгачихсан болохоор аливааг үзэх үзэл, хандах хандлага маань хүртэл адгууслаг гэмээр болжээ. Гэхдээ гарц байхгүй биш байгаа гэдэгт итгээрэй, би ч бас итгэдэг. Унтаа нойрноосоо сэрээд ухамсар оюунаа хурцлаад, зүрх сэтгэлээ гэрэлтүүлээд амьдралын үнэн мөнийг оноож одоо цагтаа орших аз жаргалтай амьдралыг эхлүүлцгээе.

Эх сурвалж: http://www.wakingtimes.com


Tuesday, May 26, 2015

Ер бусын удирдлага - Бизнесийн удирдлагын шинэ эргэлт

Рикардо Семлер "хачин жигтэй" гэж тодорхойлж болохоор лидер юм. 38 настай Рикардо Бразилд амьдардаг бөгөөд компанийх нь нэр нь Семко.


Семко компанийг Рикардогийн эцэг нээсэн бөгөөд эцгийнх нь үед байдаг л нэг компани байв. Бүх зүйл Рикардо компанийг удирдаж эхэлснээс хойш өрнөж эхэлсэн ажээ. Өр зээлийн барагдуулах, үйлдвэрлэл, ашиг, ажиллагсад гээд л компаний санхүүгийн байдалтай холбоотой амжилтууд шил шилээ даган ирж байв. Гэхдээ түүний дэлхий нийтэд танигдсан шалтгаан нь эдгээр амжилтууд биш харин компанидаа нэвтрүүлсэн хачин жигтэй удирдлагын систем юм. Түүнийг даган компанийг нь ч мөн "жигтэй" хэмээн тодорхойлох болсон ажээ. Тэр өөрийн үзэл бодлоо компанидаа нэвтрүүлэхээр зорьсон байв. Түүний удирдлагын философи уламжлалт хэлбэртэй биш юм. Тэрээр компаний эзэн гэдэг нэрийн дор хүмүүст тушаал буулгаж, хийх зүйлийг нь заадаггүй. Ажилчид нь зарим тохиолдолд түүнтэй санал нэгддэггүй бөгөөд хэний санал илүү их дэмжигдэнэ түүний санал хэрэгждэг байна. Рикардо ч энэ байдалд сэтгэл хангалуун байж өөрийн саналаа дэмжүүлэхийн тулд компани дотроо хуйвалдаан явуулдаг гэнэ. Энэ өрсөлдөөний ачаар тэр илүү эрч хүчтэй байж чаддаг ажээ.

Энэ сонирхолтой эзнээс "Нэг удаа таныг нэг компанийг худалдаж авах санал гаргахад ажилчид дэмжээгүй болохоор та аваагүй гэсэн. Яг энэ байдлын эсрэгээр та хүсэхгүй байсан ч ажилчид хүссэн тохиолдолд мөнгө үрэн ямар нэгэн компани худалдаж авах байсан уу?" гэж асуухад: Олон зүйл дээр би ажилчидтайгаа санал зөрөлддөг. Гэхдээ 18 жилийн турш ажилчдаас ирсэн бүх саналыг би авч хэлэлцсэн. Нэгийг нь ч буцаагаагүй. Гаргасан саналаа дэмжүүлэхийн төлөө идэвхтэйгээр пи-арыг хийдэг. Энэ хугацаанд авч үлдэх хэрэгтэй гэж бодож байсан олон компаниа зарсан, үйл ажиллагааг нь үргэлжлүүлэх хэрэгтэй гэж бодож байсан үйлдвэрээ ч мөн адил ажилчдын саналын дагуу хаасан. Энэ явдлуудын заримд нь миний зөв байсан гэхдээ заримд нь маш буруу бодож байсныгаа ойлгосон. Эдгээр шийдвэрүүдийн хоорондох тэнцвэрийн ачаар бид өдий зэрэгтээ явна." гэсэн байна.

Энэ сонирхолтой компанид хамгийн дээд удирдагчаас эхлэн хамгийн доод хэргэмийн ажилчид хүртэл бүгд санал шүүмжлэл гаргах тэгш эрхтэй. Ажилчид ажлын дүрэм, шаардлагаа өөрсдөө боловсруулан, өөрсдийн удирдах албан тушаалтнаа мөн өөрсдөө сонгох эрхтэй. Цалин хөлснийхөө хэмжээг өөрсдөө тодорхойлж үйлдвэрчний эвлэг зэрэг байгууллагуудтай нягт хамтран ажилладаг. Семкод нарийн бичгийн дарга, туслагчид, тусгай машины зогсоол гэх зэрэг зүйлс байхгүй. Хүн бүхэн өөрийн ажлаа өөрөө хийнэ.

Семлер, зарим хүмүүсийн гаж хэмээн үздэг дээрх удирдлагын хэлбэрээ хэрэгжүүлэхдээ үнэн хэрэгтээ өөрийгөө аварсан байна. Учир нь дээрх санаагаа хэрэгжүүлэхээс нь өмнө эмч түүнийг үзээд "Энэ хэмнэлээрээ ажиллах юм бол биеийн эрүүл мэндэд нь муу. Одоогийн биеийн байдал нь энэ ачааллыг дийлэхгүй." гэсэн байна. Дараа нь цоо шинэ бодлоо компанидаа нэвтрүүлсэн аж. Ингэснээр тэр байнга цаг зүүх шаардлагагүй болж, тогтмол ээлжийн амралттай золгож, стресс гэдгийг мартсан байна. Түүнээс гадна шинэ удирдлагын хэлбэрийнхээ ачаар дэлхий нийтэд танигдсан бизнесмен болжээ.

Тэрээр өдгөө дэлхийд алдартай удирдахуйн ухааны номын зохиогч, уран илтгэгч болжээ. "Харвард Бизнес Ревью"-д нийтлэгдсэн "Удирдагчгүй удирдлага", "Хуучин ажилчид минь яагаад надтай одоо ч хамтран ажилласаар байна вэ?" нэртэй хоёр нийтлэлээрээ нэрд гарсан юм. Эдгээрээс эхнийх нь 1994 оны хамгийн их хэвлэгдсэн нийтлэлээр шалгаран хоёр дахь нь бизнесийн удирдагчдын сонирхлыг маш их татсан нийтлэл болсон байна. Гэвч түүнийг дэлхийг хамгийн их таниулсан бүтээл бол "Маверик" (өөр үзэлтэн, өөрөөр сэтгэгч) нэртэй ном нь байв. Уг ном 16 хэлээр орчуулагдан хэвлэгдсэн бөгөөд 1.5 сая хувь борлогджээ.

Семлер өөрийн амжилтуудынхаа талаар энэ номдоо өгүүлсэн юм. Өөрийнх нь бодож байгаагаар түүний амжилтын нууц нь орчин үеийн удирдлагын онолын дотор байдаг боловч хэрэгжүүлэхэд хэцүүд тооцогддог үзлүүдийг зоригтойгоор хэрэгжүүлсэн, мөн үүнийгээ Бразилын нэлээд ороо бусгаа бизнесийн орчинд хэрэгжүүлж чадсан явдал ажээ.

Семлер хэрэгжүүлсэн удирдлагын бодлогынхоо ачаар өндөр инфляцтай орчинд 900 хувийн өсөлттэй ажиллаж чадсан байна. Түүнээс гадна компаний олон улсын салбар дахь нэр хүнд нь маш их өсч үйлдвэрүүдэд нь долоо хоног тутмын хөтөчтэй аялал арга хэмжээ зохион байгуулагдах болсон байна. Эдгээр аялуудад дэлхийн шилдэг компаниудын удирдлагууд мөн оролцдог байна.

Ажиллах орчны тохижилтуудаас эхлэн ажлын байран дахь ардчилсан уур амьсгал, зохион байгуулалтын бүтцээс эхлэн компаний санхүүгийн мэдээллүүд бүх ажилчдад нээлттэй байх зэрэг маш олон төрлийн санаанд багтамгүй зүйлсийг хэрэгжүүлэн удирдлагын энэ загвараараа амжилтаас амжилтад хүрч буй Семко компанид дээрх шинэчлэлтүүд гайхмаар туршлага болон хуримтлагдсаар байна.

Семкод ажилд анхлан орж буй ажилтан бүрт "Тус компанид амьдрах гарын авлага" нэртэй зураг хөрөг ихтэй, текст бичиг багатай ном тарааж өгөх бөгөөд уг гарын авлагад компаний бүтэц зохион байгуулалт, ажилд авах шаардлагууд, ажлын хувцаслалт, ажилчдын эрх мэдэл зэрэг гол сэдвүүд энгийн, ярианы хэлээр бичигдсэн байна. Гарын авлагын бүтэц зохион байгуулалтын бүлэгт "Семко компанид удирдлагын албан ёсны бүтэц зохион байгуулалтын схем байхгүй." гэсэн байхад, ажилд авах шаардлагууд хэсэгт "Хэн нэгэн ажилд ороход эсвэл тушаал дэвшихэд доод албан тушаалын ажилчин, ажиллагсад тухайн хүнээс ярилцлага авах, үнэлгээ өгөх эрхтэй." гэсэн байдаг ажээ. Гарын авлагын ажлын байр, ажиллах орчин бүлэгт "Хана, машин тоног төхөөрөмжүүдийг хүссэн өнгөөрөө будаж, цэцэг тавин, хүссэн хэлбэрээрээ ажиллах орчноо тохижуулан чимж болно." гэжээ.

Рикардо Семлер компанидаа хэрэгжүүлэн бизнесийн ертөнцийн анхаарлыг татсан энэхүү эргэлтийнхээ талаар ийнхүү өгүүлж байна:

"Бид шинэ соргог санааг голчлон үзэж ургамал мэт өсч боловсохыг түрүүнд тавьдаг. Уг санааг ургуулах үржил шимтэй хөрс байвал сайн л юм. Харин үржил шимтэй хөрс олдохгүй бол тэртэй тэргүй бүтэшгүй санаа байсан гэдэг нь ойлгомжтой. Энэ удаа болоогүй бол дараа дахин туршиж үзэж болох юм. Бид ч үүнийг хийж байна. Өмнө нь бүтээгүй санааг дахин туршиж үзэж байна.

Бидний одоо хэрэгжүүлж буй удирдлагын санаанууд удирдахуйн ухаантай нэг их холбоотой гэж би боддоггүй юм. Хүмүүсийн хоорондын харилцаанд илүү тулгуурласан, удирдахуйн ухаан, бизнесийн дүрмээс илүү нийгмийн ухааны салбартай холбоотой. Тиймээс бидний энд хэрэгжүүлдэг санаачлагуудыг Австралид эмнэлэг, Финлянд, Англид сургуулиудад, Голландад цагдаагийн газруудад хэрэгжүүлж байна.

Би цаг хэрэглэдэггүй. Хэнд ч хаана ч байгаагаа мэдэгдэггүй. Жил бүр 45 хоног амралт авдаг. Амралтаа ихэнхдээ арав арван өдрөөр нь хэрэглэдэг. Надад мөн орлогч, нарийн бичиг гэж байдаггүй. Утсандаа өөрөө хариу өгч, факс болон э-шуудангаа өөрөө бичиж явуулахаас гадна ажлын хөтөлбөрөө ч өөрөө хянадаг. Надад стресс гэж байдаггүй. Ийшээ тийшээ баруун зүүнгүй сандарч гүйдэггүй. Өдөрт 2-3 чухал ажил өөртөө төлөвлөөд түүнийгээ амжуулсныхаа дараа хүсвэл кино театр явдаг. Товчхондоо өөрөө өөртөө ер ажил уддаггүй." гэжээ.

Уламжлалыг хэт дагаж баримталдаг манай нийгмийн үзэл сурталд дээрх хэлбэр үнэхээр хачин жигтэй санагдах нь ойлгомжтой. Гэвч бүх юм өөрчлөгдөж шинэчлэгдэж, хөгжиж дэвшиж байдаг болохоор бид хэзээ нэгэн цагт уламжлалт, хоцрогдсон сэтгэхүйнээсээ салж шинэ өнгө төрх, илүү сайн арга хэлбэрүүд бүрэлдэн тогтоно гэдэгт би итгэдэг.

Эх сурвалж: "Амьдралаас ургасан амжилтууд - Амжилтад хүрсэн бодит түүх" номоос

Thursday, May 7, 2015

Матери ба ухамсрын хөгжлийн тэнцвэр

Юуны өмнө хөгжил гэж юуг хэлэх вэ гэдэг асуултанд хариулахыг хүсэж байна. Өнөөгийн хүмүүс бид шинжлэх ухааны нээлт, техник технологийн дэвшил, өндөр барилга, өргөн дэд бүтцийг хөгжил гэж тодорхойлоод байгаа. Мэдээж хэрэг амьдралын илүү тав тух, таатай орчныг бүрдүүлж байгаа болохоор хөгжил гэж нэрлэхээс яах вэ. Асуудлын гол нь бид зөвхөн материаллаг зүйлс буюу гадаад юмст л төвлөрөөд дотогшоогоо огт анхаарал хандуулахаа больчихсонд байгаа юм. Хүний өөрийн мөн чанар, дотоодын дэвшил ч бас хөгжил биш гэж үү? Дорнын ухаанд арга билгийн тэнцвэрийг амьдралын оршин тогтнох тулгуур хэмээн чухалчилдаг. Хүний бие махбодод ч бас арга билгийн тэнцвэр гэж байдаг. Хэрэв арга билгийн тэнцвэр алдагдвал биеийн хэмнэл алдагдаж элдэв өвчин зовуурь бий болно. Матери ба ухамсар ч мөн тэнцвэртэйгээр хөгжиж байж арга билгийн тэнцвэрийг хадгалж хүн төрөлхтөн болоод гариг дэлхийн урт удаан оршин тогтнох үндэс суурь болно гэж үздэг. Гэтэл бид ухамсар буюу мөн чанар, дотоодын хөгжил дэвшлээ ор тас орхигдуулан матери буюу гадаад хөгжилдөө хэт их анхаарал хандуулаад зөвхөн түүгээрээ хөгжил гэдэг зүйлийг тодорхойлоод байна.





















Харин орхигдуулж боломгүй дотоодын хөгжлийн тухай ярьж, гадаад хөгжлийн бий болгож буй хор нөлөөг ярьж байгаа хүмүүсийг худлаа хайр майр ярьж хөгжлийг эсэргүүцэгчид гэж шүүмжлэх хүмүүс олон. Гэтэл тэдгээр шүүмжлэгчид өөрсдөө харин дотоодын хөгжлийг эсэргүүцэгчид болж байгаагаа анзаарсангүй. Байгаль дэлхий болон хүн төрөлхтөндөө эргээд хор хөнөөл учруулж байгаа нь технологийн хөгжил биш харин технологийн хоцрогдол юм, түүнээс биш би хэзээд хөгжлийн талд зогсоно гэж нэгэн эрхэмийн олон нийтийн сүлжээнд бичсэн нийтлэлийг нь олж уншлаа. Үүнтэй бол яах аргагүй санал нийлнэ. Гэхдээ хөгжлийн талд зогсоно гэж байгаа нь зөвхөн технологийн хөгжлийг л хэлж байгаа бол явцуу санагдаж байна. Шидэт дохиур хичнээн гайхамшгийг бүтээх шидтэй ч түүнийг ямар хүн ашиглаж байна гэдгээс хамаарч нэг бол гайхамшиг бий болно үгүй бол сүйрэл ирнэ. Тэгэхээр техник технологийн мянга дахин үсрэнгүй хөгжил байлаа гээд хүн нь өөрөө ухамсрын түвшинд хөгжихгүй бол технологийнхоо боол нь, золиос нь байсаар л байх болно.

Шинжлэх ухааны дэвшил, технологийн хөгжлийг бий болгох гэж хичнээн амьтны амийг золиослож, эх газраа бохирдуулж, байгалийн тэнцвэрийг алдагдуулж байгаагаа ч мэдээгүй нөгөө мундаг эрдэмтэд үнэхээр хөгжиж дэвшсэн хүмүүс үү? Эцэст нь дэлхийн дулаарал бий болчихоод байхад хэзээ хойно нь мэдээд сандралдаж, хэзээ хойно нь байгальд ээлтэй ногоон технологийг нэвтрүүлэх тал дээр анхаарч эхлэж байна. Үүнээс харвал хөгжил гэдэг зүйлийг илүү бодитойгоор бас илүү цогцоор нь тодорхойлж болохоор байна.

Бас нэгэн олон нийтийн сүлжээ хэрэглэгчийн бичсэн постыг уншиж байлаа. Тэр нь эрүүл мэнд болоод байгаль орчныхоо төлөө ургамлан буюу веган хоолыг сонгосон хүмүүст зориулсан нийтлэл байв. "Хүн төрөлхтөн мах идсэнийхээ хүчинд л өдий зэрэгтээ хөгжиж ирсэн. Надтай биш дэлхийн түүхтэй марга" гэж. Гэвч хөгжсөн үү, уруудсан уу гэдгийг хэн батлах юм бэ? Хөгжил гэж яг алийгаа хэлээд байна? Технологи нь ухаажаад хүмүүс нь тэнэгжээд байгааг хөгжил гэх үү? Амьдрал нь илүү тав тухтай, өргөн сонголттой, амар хялбар болсон ч эрүүл мэндээрээ улам доройтоод байгааг хэлэх үү? Ялгаварлал, үзэн ядалт, дайн байлдаан болон бусдыг хохироож байж өөрийн эрх ашиг хүсэл сонирхолдоо хүрдэг эдгээр нийгмийн тогтолцоог хөгжил гэх үү? Эндээс бас нэг асуулт гарч ирж байна. Үнэхээр л мах идсэнээр хүн төрөлхтөн хөгжил цэцэглэлтийг авчирсан юм бол махчинаараа алдартай монголчууд бид улс орондоо нөгөө хэлээд байгаа хөгжил дэвшлээ яагаад бий болгоогүй юм бэ?

Түүхийн явцад амьд үлдэхийн тулд аргагүйн эрхэнд амьтны арьс нөмөрч, махыг нь хүртэж ирсэн нөхцөл байдлыг бол үнэхээр буруутгах аргагүй юм. Гэтэл цаг хугацаа өөрчлөгдөж, юмс өөрчлөгдөж байхад хүртэл нөгөө л махаа идсээр. Мах идэх ёстой гэсэн олон шалтгаануудыг гаргаж ирэн мах иддэг дадал зуршлаа зөвтгөдөг ч салж чадахааргүй болтлоо донтсон ганц дур хүсэл нь л захирч байдаг шүү дээ яг үнэндээ. Жинхэнэ иргэншсэн нийгэмтэй, орчин үеийн хүн байхын тулд цаг хугацаанаасаа хоцорч биш, цаг хугацаандаа нийцэж, нөхцөл байдлыг шийдэж амьдрах хэрэгтэй болов уу. Зүгээр л бидний тансаг гэгдэх хэрэгцээг хангах гэж, зүгээр л амтны төлөө үй олон амьтан тарчилж үхдэг болсон цаг үе. Үүнээс үүдэж хүлэмжийн хийн ялгарал нэмэгдэж дэлхийн дулааралд хамгийн ихээр нөлөөлж байгаа цаг үе. Энэ цаг үе, нөхцөл байдлаа бодитоор дүгнэж, тохиромжтой шийдлүүдийг цаг тухайд нь гаргаж өөрсдөөсөө шалтгаалах зүйлээ хийх нь иргэншсэн нийгмийн орчин үеийн хүний хийвэл зохих ухамсарт үйлдэл болов уу. Үмх махнаас болж байгаль дэлхийн ирээдүй шийдэгдэх дээсэн дөрөөн дээр тулж ирлээ гэхэд бид эрт дээр үеэсээ идэж ирсээн гээд салж хагацахгүй зуураад байх уу? Тэгвэл бүгдээрээ эрт дээр үеэс амьдарсан нүүдэлчин ахуй руугаа буцаад шилжицгээе лдээ. 21-р зуун, энэ бол уураг нь зөвхөн маханд агуулагддаггүй юм аа гэдэг нь ил болсон зуун.

Ирээдүйд хүн төрөлхтөн бид өөрсдийн бүтээсэн технологийнхоо золиос, утсан хүүхэлдэй нь болохгүйн тулд өөрсдийн мөн чанар, ухамсраа ч бас хөгжүүлье. Тэгвэл технологи ч бас устгаж сүйрүүлсэн хоцрогдол байхаа больж бидэнтэй хамт хөгжин дэвших болно.




Wednesday, April 15, 2015

Сайн хань бай

Төгс Гэгээрсэн Их Багш Чин Хайн лекцээс
АНУ-ын Флорида муж, 1998.10.24
Эх нь Англи хэл дээр 638-р DVD





Бид хамтрагчаа (ханиа) ийм ч байна, тийм ч байна, тийм ч зүйл хийнэ, ийм ч зүйл хийнэ гэж боддог. Хийхгүй болохоор урам хугардаг. Бидэнд таалагдахгүй үед сэтгэл гонсойн гомдох зэргээр харилцаагаа тасладаг. Гэвч харилцаа гэдэг нь та нөгөө хүнээрээ хүссэн зүйлээ хийлгэхийн хүсэн хүлээн суух зүйл биш юм. Энэ нь та хүсээд байгаа зүйлээ өөрөө хийхийг хэлдэг, өөрөөрөө байхыг, хэн гэдгээ, хэр сайн гэдгээ, ямар болохыг хүсэж байгаагаа, тэрхүү харицаа эсвэл гэрлэлтдээ та ямар хүн байхыг хүсэж байгаагаа харуулахыг хэлдэг. Магадгүй та сайн эхнэр, "супер эхнэр", тэвчээртэй юм уу үнэнч эхнэр байхыг хүсэж байж болох юм. Харилцаанд та өөрийн дүрдээ хэн болохыг хүсэж байгаа нь чухал болохоос цаг үргэлж нөхрийгөө хэн байхыг харж, өөрт тань хэрхэн хандахыг, өөртэй чинь хэрхэн ярихыг харж суух биш юм.
Гэвч гэрлэлтийн асуудал үүнд байдаг; та нар бүгдийг нь буруугаар ойлгочихсон. Та нар ингэж боддог "За одоо би энэ эмэгтэй/эрэгтэйтэй учирсан болохоор миний амьдрал өөрчлөгдчихсөн. Гайхалтай. Энэ эмэгтэй/эрэгтэй намайг аз жаргалтай болгох болно." Гэтэл тийм биш! Та л өөрийгөө энэ харилцаанд сэтгэл хангалуун юм уу сэтгэл дундуур болгоно. Гэвч ихэнх тохиолдолд хамтрагч маань намайг сэтгэл хангалуун болгоно гэж боддог, төсөөлөлд байгаа тэр нэгэн юм байх болно гэж боддог. Энэ л асуудал юм. Бид өөрсдөө хэн байхыг хүсэж байна, түүн шигээ байхыг мартдаг. Өөрсдөдөө зориулан нэгэн төрлийн идеалист хөтөлбөр гаргахаа мартдаг. Үүний оронд хамтрагчдаа зориулан нэгэн төрлийн хөтөлбөр зохиодог, хамтрагчаа үүндээ нийцүүлэх гэсэн нэгэн төрлийн томилгоо, төсөөллийг бий болгодог. Тэгээд аль аль нь ингэж хүсэн хүлээдэг болохоор юмс нуран унадаг.
Бид бүгдийг нь буруугаар ойлгочихсон хэрэг. Ямар ч нөхцөл байдалд бид зөвхөн өөрсдийгөө л шалгах ёстой. Ийм тохиолдолд юу хийх вэ? Хэн байх вэ? Юу харуулахыг хүсэж байна вэ? Хамтрагч маань бидэнд юу ч харуулах албагүй. Тэр эмэгтэй/эрэгтэй юугаа харуулахыг хүснэ, тэр тэдний л асуудал. Бидний асуудал бол бид өөрсдөө, үргэлж бид байдаг. Гэвч ихэнх хүмүүс гэрлэсэн үедээ ч юм уу хамтрагчтай болсон үедээ хамаг анхаарлаа нөгөө талдаа хандуулдаг, нөгөө хагасдаа. Тэгээд л шалгаж гарна, "Өө тэр буруу хийчихлээ. Тун муу хийжээ." Эсвэл "Тэр сайнгүй юм. Тэр эелдэг бус юм." Үүнийг март! Бид өөрсдийгөө шалгах учиртай. Чухал хүн нь бид өөрсдөө юм шүү дээ. Ямар ч харилцаа, ямар ч нөхцөлд байдал нь бидэн сургалт болдог болохоос нөгөө хүнд биш. Нөгөө хүн тань зүгээр л өөрчлөгч бөгөөд бидэнд хүч чадлаа турших, өөрсдийнхөө талаарх төсөөллөө шалгах шалтгаан болж өгдөг.
Энэ л асуудал юм. Ийм учраас гэрлэлтүүд олон тохиолдолд бүтдэггүй. Тиймээс гэрлэлтээ магадлаж үзээд засаж залруул. Гэрлэлт гэдэг нь нөхөр юм уу эхнэрийн тань тухай бус харин өөрийн тань л тухай юм. Энэхүү харилцаандаа та ямар хүн байхыг хүсэж байна, хамтрагчдаа юу харуулахыг хүсэж буйг хэлж байна. Хэрэв тэр үүнд сайн хариу баривал сайн л хэрэг. Хэрэв сайнгүй хандвал та шальтай зүйл хийж чадахгүй. Гэхдээ өөрийгөө шалгаад үз, тэнцвэртэй байгаа эсэхээ, зөв зам мөртөө хэвээр байгаа эсэхээ, өөрийгөө АСУУДАЛГҮЙ эсэхээ шалга. Тэгээд тэр таньтай үлдвэл үлдэнэ, явбал явна. Та яалтай ч билээ. Түүнд бүх анхаарлаа хандуулж, өөрийгөө алдаж, мартаж болохгүй. Та тэр эрэгтэйдээ/эмэгтэйдээ анхаарлаа хандуулах тусмаа та улам бүр буруудна. Тэгээд л тэр эрэгтэй/эмэгтэй таныг улам шүүмжилж, харилцаа бүр ч дорддог!

Эх сурвалж: The Supreme Master Ching Hai News No.131

Sunday, April 5, 2015

ҮНЭНээс төөрөлдөгчид

Хэлбэрээс хэлбэрт шилжих мөчидхөн тойрогтоо эргэлдэн
Хэтийдсэн ҮНЭНий өмнүүр өөрсдийгөө хана хэрэмээр халхална
Хувьсал нь ердөө нэг хэлбэрээс нөгөө хэлбэрт шилжих хувирал төдий болж
Харалган сохрын өмнө ҮНЭН гэгч нь хэлбэрийн цаана халхлагдан хоцорно
             ҮНЭНийг таних эхлэл нь өөрийгөө таних
             Үзэмж, гоо сайхан нь ердөө л чиний хувцас
             Үгээгүй гуйлгачин хийгээд үлэмж баяны
             Үндэс язгуур нь угтаа яг ижил
Шороонд хучигдсан алмаз эрдэнийн чулууг танихгүй хаях уу?
Шорооноос цэвэрлэгдсэн гялалзах эрдэний чулууг нь хадгалах уу?
Асуудлын учир нь эрдэнийн чулууг хучсан шороонд байна уу
Аль эвсэл бидний харалган ухаанд байна уу?
























Бодит амьдралын туршлага болоод сошиал ертөнцийн туршлагаас хүмүүсийн олон янзын үзэл суртлыг ажиглаж болно. Тэдгээрийн дотроос хамгийн эмзэглэмээр, харамсмаар зүйл нь бид хэзээ ч Үнэнийг эрэлхийлдэггүй, харин түүнийг хувцасласан хэлбэр загваруудыг л ээлж ээлжээр "брэнд" болгож моодонд оруулдаг үзэгдэл. Гэтэл ҮНЭН нь өөрөө "нүцгэн". Нүцгэн бүхнээс айж эмээж, нүүрээ буруулан жигшдэг нь өнөөгийн бидний нийгмийн гаж араншин. Учир нь бидний сурч мэдсэн бүхэн, үзэл бодол бүхэн, амьдралын хэв маяг бүхэн нь ҮНЭНий өмнө юу ч биш, хув хуурамч болчих учраас бид ҮНЭНээс айдаг, түүнийг хүлээн зөвшөөрөхийг хүсдэггүй. Харин өөрийнхөө үзэл бодлоор ҮНЭНийг хэлбэрчилж загварчлаад түүгээрээ аливаад цензур тавьж, түүгээрээ бусдыг шүүдэг. Хэрэв хэн нэгэн ямар ч хэлбэр загварчлалгүй нүцгэн ҮНЭНий тухай ярьж эхлэвэл түүнийг амьдрал дээр хэрэгждэггүй, ямар ч үндэслэлгүй зүйл ярилаа хэмээн үгүйсгэнэ.

Амьдрал дээр хэрэгждэг бүхэн хэлбэрчилж загварчлагдсан зүйлс, түүнийгээ бид бодит амьдрал гэдэг. Тэр бодит гэх амьдралын тухай голыг нь олсон үг хэлчихвэл тэр нь л чухам үнэн юм байх. Аа бас тэр үгс нь заавал хатуу ширүүн, хурц үгсээр илэрхийлэгдэх ёстой гэнэ. Хэрэв хэн нэгэн үргэлж эерэг зүйлс ярьж, үргэлж эелдэг найрсаг ааль гаргаж байвал тэр хүн хиймэл дүр эсгэгч, худлаа царайлагч байдаг гэнэ.

Хэдэн жилийн өмнөөс хүмүүс эерэг энерги, эерэг хандлагын тухай ярьж сонирхож эхлэцгээсэн. Тэгээд гэв гэнэт гэгээрч эерэг байхыг хичээдэг моод дэлгэрэв ээ... Ингэвэл сайн тэгвэл муу гээд л сайн гэсэн зүйлээ хүчлэн хүчлэн хэрэгжүүлнэ, муу гэсэн зүйлээ жигшин зэвүүцнэ. Гэтэл тэр жигшил зэвүүцэл нь үнэхээр эерэг хандлага мөн үү? Ингээд ариусал, гэгээрэл, эерэг энерги хандлага гэдэг зүйлийг бас л нэг чамин хувцсаар загварчилна. Гэтэл тэр гоё хувцасных нь цаана нөгөө л би үзэл, хар санаа, өөдгүй сэтгэл нь жуумалзаад сууж байдаг. Иймэрхүү байдлыг нь анзаарсан хүмүүс одоо тэр эерэг зүйл ярьсан ариухан гэгээхэн мэт аашилсан хүмүүсээс харшилдаг боллоо. Одоо харин хэн өөрийн хамгийн сөрөг нүүр царайгаа харуулж чадсан нь бусдын итгэлийг илүүхэн олдог болов. Хүний итгэлийг олж, илүү үнэн царайлахын тулд мань нөхөд ч хурц ширүүн бүдүүлэг үгс, суртахуунгүй зан авир, задгай назгай чалчаа үгсээ хамгийн сайнаараа илэрхийлэхийг хичээнэ. Энэ мэтчилэн хэлбэрээс хэлбэрийн хооронд эргэлдэж өнгө бүрийн загвар дизайнаар ҮНЭНийг байцаа болтол нь өлгийднө.

Байцаа шиг олон давхар өлгийг нэг нэгээр нь тайлах тусам нүцгэрч байгаа тэр ҮНЭНийг хамгийн сайн илэрхийлэх зүйл бол ХАЙР юм шиг. Хэнийг ч юуг ч ялгаварлаж алагчлахгүй бас ямар ч болзол нөхцөл тавьж хариуд нь юуг ч хүсэн хүлээхгүй тийм л ХАЙР  энэ хорвоогийн хамгийн ҮНЭН байх. Гэвч тэр ХАЙР нь мөн л амьдрал дээр хэрэгждэггүй. Тиймээс бидний хувьд бас л худал зүйл болж хувирна. Хэрэгжихгүй байгаа тэр хайранд асуудал байна уу аль эсвэл хэрэгжүүлэхгүй байгаа бас итгэхгүй байгаа бидэнд асуудал байна уу?

ХАЙР гэдгийг загварчлахдаа бас дотор нь хэд хэд ангилна. Эхийн хайр, амрагийн хайр, амьтан хайрлах хайр, ах дүүсийн хайр, найз нөхдийн хайр гэх мэт. Амрагийн хайр нь болохоор цаана нь хардалт гэж байдаг, найз нөхдийн хайр гэвэл эргээд хариу бариутай байдаг гээд л бас өөр өөр юм байх. За яахав мэдээж хэн гэдгээс нь шалтгаалж хайрын илэрхийлэл нь өөр байх нь мэдээж лдээ. Харин бүх хайр нь нэг зүйлээрээ яг ижил мөн чанартай гэдгийг бид тэр бүр ойлгодоггүй. ХАЙР гэдэг зүйлийн өөрийнх нь мөн чанар бол дээр хэлсэнчлэн хариу хүсэн хүлээдэггүй, болзол нөхцөлгүй байдал. Дээрх олон төрлийн хайрын хэлбэрүүдээс эхийн хайр л үүнтэй хамгийн ойр байдаг учраас бид эхийн хайрыг хамгийн агуу нь гэдэг. Эх хүн үр хүүхдээ ямар хүн байсан ч хамаагүй хайрлана, хайрлаж халамжилсныхаа хариуд юуг ч шаардаж хүсэхгүй. Тэгвэл бусад хайр ч ялгаагүй яг л ийм байх ёстой. Үгүй бол түүнийг хайр гэж хэлээд яах юм бэ? Хайртай залуу юм уу бүсгүйгээ хариуд нь хайрлахыг шаардаж, үгүй бол өс санаж эцэстээ үзэн ядахад ч хүрдэг тохиолдлууд олон байдаг. Үүнийг ямар хайр гэх вэ дээ.

Алтан нар бидэнд ав адилхан илч гэрлээ хүртээдэг болохоор амьд явахыг бусдадаа хайр түгээхийн нэр гэж бодном гэж агуу найрагчийн алдартай үг бий.

Шашны тухайд мөн л шашин гэдэг хувцас өмсгөл хэлбэрт нь төөрөлдчихөөд цаана нь нуугдах ҮНЭНийг нь олж харж чадахгүй л байна. Нэг шашин гэхэд л дотроо хэд хэдэн урсгал болоод салаалчихсан. Тэгэхээр энэ ердөө л хүн төрөлхтний үзэл бодлын зөрүүнээс бий болсон зүйл гэдэг нь тодорхой байна шүү дээ. Бүх л шашны цаана нь Бурхан гэдэг ойлголт байдаг. Харин тухайн шашны үндэслэгчид буюу гэгээрсэн хүмүүс Бурхантай холбогдсон учраас Бурханы сургааль номлолыг тухайн цаг үе, нөхцөл байдал, хүмүүсийнх ухамсрын түвшинд нь тохируулж өөр өөр хэлбэрээр айлдаж байсан байж таарна. Бурхан гэж нэг л байдаг юм бол, Үнэн гэж нэг л байдаг юм бол бүх л шашны мөн чанар нь нэг л гэсэн үг. Харин түүнийг нь ухаж ойлгож чадахгүй, мөн чанараар нь биш хэлбэрээр нь үнэлж дүгнэдэг нь хүн төрөлхтөн бидний мөхөс ухааных. Иддэг хоолныхоо цаана нуугдаж буй үнэнийг ч мэддэггүй шүү дээ бид. Ядмаг үзэл бодол, дур хүслээ хадгалж үлдэх нь Үнэнийг хүлээн зөвшөөрөхөөс илүү амархан байдаг биз.

Зэрлэг сарнай цэцэг хамгийн муухай бохир газар ургадаг. Лянхуа цэцэг балчиг намгаас дэлбээлдэг. ҮНЭНийг тэдгээр үзэсгэлэн төгөлдөр цэцэгстэй зүйрлэвэл бидний нүдэнд үзэшгүй муухай харагддаг бүхний цаана ҮНЭН нуугдаж байна. Нүдээ нээхтүн!

Хэнийг ч алагчлалгүй ав адилхан илч гэрлээ хүртээх алтан нар, хамгийн бохир газраас ч дэлбээлдэг үзэсгэлэнт цэцэгс гээд бидний хүрээлэн буй орчин, муу муухайгаас авахуулаад гоё сайхан бүхэн хүн төрөлхтний хамгийн сайн багш юм. Гудамжинд хэвтэж буй ноорхой халтар хувцастай гуйлгачин, архичин ч бидний багш гэсэн үг. Тиймээс бидэнд үнэндээ жигшиж зэвүүцээд байх юу ч байхгүй. Өөрийг чинь үзэн яддаг, чамайг доромжилж бусдад муу хэлж бас хор хүргэдэг хүмүүс ч гэсэн чиний багш. Учир нь тэд чиний хайр энэрлийн сэтгэлийг хурцлаж байгаа юм. Үзэн ядсаных нь хариуд үзэн ядах биш харин хайрлан энэрэх тийм л бодь сэтгэлийг тань хөгжүүлэхэд туслаж байгаа юм. Сайн бодоод үзвэл үүнээс хохирч байгаа хүн нь чи биш тэр хүн шүү дээ. Учир нь бусдыг үзэн ядаж муулж доромжилж байгаа хүн нь өөрөө л сэтгэл санааны сөрөг уур амьсгалыг өөртөө бүрдүүлж, өөрөө өөрийгөө л хорлож байгаа хэрэг. Мөн хийж байгаа үйлдэл, сөрөг бодол санааныхаа хариуг тэр өөрөө хожим нь хүртэх болно. Тиймээс тэр хүнийг өрөвдөж хайрлан энэрэхээс өөр яах билээ дээ.

Хүн бүр өөрчлөгдөхийн хэрээр дэлхий ертөнц ч өөрчлөгдөж байна. Дэлхий ертөнц сайн сайхан болно гэдэгт итгдэг л бол хүн төрөлхтний өөрчлөлтөнд итгэх хэрэгтэй. Хүн өөрчлөгдөх болно, ухаарах болно, гэмших болно. Тиймээс өөрт чинь муу зүйл хийж байгаа хүнийг яг одооноос л уучил.

Хүсэл шунал өдөөж үргэлж хуурч төөрөлдүүлдэг тархиа биш зүрх сэтгэлээ сонс, дага! Худал хуурмагаар дүүрэн энэ хорвоо дээр өөрөө өөрсдөө ҮНЭНий биелэл нь байцгаая!